eel ogen zijn nog gericht op de financiële sector, maar de impact van blockchain technologie op verschillende andere sectoren is minstens zo interessant. In de zorg liggen verschillende grote uitdagingen, die met de technologie momenteel succesvol worden aangepakt. Volgens een onderzoek van IBM zegt 15% van de executives in de zorg dat zij dit jaar de technologie gaan implementeren, tegen meer dan 50% volgend jaar. Minister de Jonge gaf als antwoord op recent gestelde Kamervragen van D66 aan, “Blockchain heeft de potentie om samenwerking, gegevensuitwisseling en wederzijds vertrouwen anders te organiseren. Dit kan onder andere leiden tot een vermindering van de administratieve lasten.”. Onderzoek van Deloitte onder zorg executives bevestigt dit; 70% van deze executives geeft aan dat de significante verbetering in samenwerking tussen de verschillende partijen in en buiten de sector de hoofdreden is om implementatie te overwegen.
Veel organisaties in de zorg zijn al bezig met het implementeren van de technologie en tijdens verschillende keynotes en trainingen die ik de afgelopen tijd mocht geven over blockchain, kwam bij de deelnemende professionals uit de zorg dan ook de concrete vraag; op welk gebied kunnen wij aan de slag?
Mijn top 4 focusgebieden:
1) Het gedecentraliseerde patiëntendossier
Een van de grootste heikel punten in de zorg, is de toegang tot en uitwisseling van informatie over de patiënt. Op vele vlakken zorgt dit voor veel inefficiëntie, fouten en helaas ook veel nare gevolgen. Volgens onderzoek van Frost, bevat bijna 40% van de patiënten data fouten. Miscommunicatie tussen medische professionals kost de industrie volgens onderzoek $11 miljard per jaar. Dat komt enerzijds door de grote inefficiëntie, maar volgens de Heerlense startup Labchain ook omdat bijvoorbeeld in Nederland patiëntgegevens nog per post worden uitgewisseld tussen zorginstellingen, om vervolgens weer handmatig te worden ingevoerd, wat de kans op foutieve invoer helaas vergroot. Om over de gemaakte fouten gevolgen op basis van foutieve data en bijbehorende maar niet te spreken.
Ook het veilige opslaan van de patiëntengegevens gaat helaas nog vaak fout. Tussen 2009 en 2017 zijn er volgens IBM 2181 datalekken geweest binnen de zorgsector, waarbij 176 miljoen patiënten dossiers zijn gestolen. Voor hackers interessante data, omdat een patiëntendossier meer opbrengt dan creditcard gegevens.
Hoe mooi zou het zijn, dat je zelf altijd toegang hebt tot jouw dossier, waar je ook ter wereld bent? Dat je de status van een medische behandeling kan volgen en zelf data kan delen met partijen die je vertrouwt? De GDPR-wetgeving, die voorschrijft dat consumenten zelf toegang moeten hebben tot hun data, is een mooie eerste stap. Helaas is dat voor vrijwel alle zorg organisaties momenteel technisch nog onmogelijk, terwijl blockchain hier een geweldige rol in zou kunnen spelen. Bijvoorbeeld met het Persoons Gebonden Budget (PGB), waarin verschillende organisaties samenwerken om een consument van de juiste zorg te voorzien, waarin ik in een eerdere blog over schreef. Maar ook het delen van vitale data met onderzoekers, die deze geanonimiseerd kunnen gebruiken voor hun onderzoek naar bijvoorbeeld ziekten en medicijnen. Intel heeft voor dat laatste recent al een kant-en-klare oplossing gelanceerd.
Er zijn vele tientallen bedrijven al bezig met het bouwen of zelfs al succesvol implementeren van oplossingen voor bovengenoemde uitdagingen. Het Radboudumc bouwde samen met SNS Bank en Deloitte ‘Prescrypt’, waarmee gemakkelijk herhaalrecepten kunnen worden geregeld. De patiënt kan hierin zelf bepalen met wie hij zijn informatie deelt (arts, apotheker etc), voor het uitvoeren van een recept aanvraag. Philips werkt in haar Blockchain Lab aan oplossingen voor het delen van data tussen de verschillende zorgaanbieders en het verbinden van onderzoekers en patiënten die zichzelf meten.
Er zijn veel bedrijven die zich richten op het verbeteren van de veiligheid van patiëntendatabase. Het bekende MIT Media Lab heeft MedRec hiervoor opgezet en internetgigant Google heeft met haar AI afdeling Deepmind het al mogelijk gemaakt voor ziekenhuizen in Engeland om patiëntendossiers op de blockchain te zetten. Guardtime heeft eenzelfde oplossing al succesvol geïmplementeerd voor de overheden van Estland en de Verenigde Arabische Emiraten en ook BurstIQ, Factor, Medicalchain, SimplyVitalHealth, Patientory, Nebula en Medicalchain bieden al werkende oplossingen hiervoor aan.
Er zijn ook verschillende gave bedrijen, die de blockchain technologie op nog radicalere wijze inzetten. Zo zet Coralhealth de technologie in om gepersonaliseerde medicijnen mogelijk te maken en voerde recentelijk een succesvolle test hiermee uit. EncrypGen heeft een platform gelanceerd, waarmee mensen hun DNO kunnen verkopen in ruil voor cryptovaluta. Lancor heeft een tool ontwikkeld om de betrouwbaarheid van kankerscreenings van 60% (door mensen) naar 90% de brengen, door een combinatie van AI en blockchain.
2) Weg met de dodelijke neppe medicijnen
In Nederland zijn we gewend om medicijnen bij een apotheek te halen en mag je ervan uit gaan dat deze ook ‘echt’ zijn; direct afkomstig van de farmaceut. Wereldwijd zijn 10% van de verkochte medicijnen echter nep, wat volgens de World Health Organization zorgt voor honderdduizenden doden op jaarbasis! Deze markt voor nepmedicijnen is inmiddels groter dan die van illegale drugs en kost farmaceuten op jaarbasis naar schatting $200 miljard.
Verschillende industrieën zetten de blockchain technologie al succesvol in, om hun supplychain inzichtelijk te maken voor consumenten; van sinaasappelsap tot diamanten. De Amerikaanse wetgeving verplicht fabrikanten en leveranciers van medicijnen al om medicijnen te volgen van productie tot verkoop, om nepmedicijnen tegen te gaan en ook in Nederland moeten in 2020 ziekenhuizen en apothekers hieraan geloven. Het makkelijk ‘track & tracen’ is echter technisch gezien een moeilijke opgave en ook hierin is blockchain volgens farmaceuten de grote ‘game changer’. Chronicled won recentelijk de ‘Newsweek blockchain impact award’ met hun ‘MediLedger’ oplossing, waarmee farmaceut Pfizer en Genetech inmiddels hun supplychain al op gedecentraliseerd op de blockchain hebben gezet. Ook de Franse startup Blockpharma biedt al een kant en klare oplossing hiervoor aan.
3) Fraude & fouten voorkomen
Tussen de 5-10% van de kosten in de zorg, is volgens onderzoek frauduleus van aard. Als je kijkt op wereldniveau, een ontzettend groot bedrag. Naast fraude, worden er volgens Deloitte helaas ook nog steeds te veel fouten gemaakt in de administratie en zorgt de toename er van, naast de vele tussenpersonen die hieraan bijdragen, voor onnodig veel kosten. Veel geld, wat uiteraard aan de échte zorg besteed had kunnen en moeten worden.
Een van de meest geroemde voordelen van blockchain, is het weghalen van de ‘middleman’. Door het decentraal op de blockchain zetten van data, kunnen veel administratieve processen worden geautomatiseerd en daarmee veel efficiënter werken en fraude voorkomen. Estland heeft hier al een grote stap in gezet, door 95% van alle zorgdata te laten valideren en bewerkingen er van transparant te maken. In ons eigen land heeft verzekeraar VGZ een succesvolle pilot uitgevoerd met een app, waarmee het haar hele kraamzorg op de blockchain heeft gezet. Aan de ene kant kunnen ouderen op de app zien hoeveel uur zorg gehad hebben en nog recht op hebben, aan de andere kant kunnen zij aangeven hoeveel uur een kraamverzorgster daadwerkelijk heeft gewerkt. De zorgverzekeraar kan met deze gegevens de kraamverzorger direct uitbetalen en fraude met urendeclaraties voorkomen.
4) Gepersonaliseerde zorg
Een van de grootste trends op gebied van de zorg, is de gepersonaliseerde zorg. Geen standaardoplossingen meer voor de massa, maar een op maat gemaakte pil of behandeling, gebaseerd op bijvoorbeeld big data van een patiënt. Dit is niet alleen fijner voor de patiënt, die daardoor betere zorg krijgt, maar ook voor de sector zelf. Die becijferde bijvoorbeeld dat elk jaar $300 miljard wordt besteed aan ineffectieve medicijnen. Blockchain zorgt voor een veilige overdracht van data tussen verschillende partijen, die dit bijvoorbeeld kunnen inzetten voor het eerdergenoemde onderzoek, maar ook gepersonaliseerde medicijnen. Een mooi voorbeeld is het bedrijf Robomed, wat blockchain, ‘Artificial Intelligence’ en ‘Internet of Things’ combineert en door middel van chatbots en wearables, een unieke stroom informatie vergaart, analyseert en door vertaald naar praktische adviezen voor de patiënt.
Blockchain is ook voor de zorg niet direct hét wondermiddel, wat de hele sector zal gaan helpen met haar grootste uitdagingen. Volgens Frost & Sullivan kan het de sector wel vele miljarden dollars, fouten en mensenlevens laten besparen, door de technologie succesvol toe laten passen. Het moet dan als eerste echt gaan werken aan het stoppen met de silovorming van data, die nu vrijwel nog niet wordt gedeeld en volgens vele experts nu ook al zorgt voor grote problemen. Net als vele andere sectoren, is nu wel de tijd aangebroken om volop te gaan experimenteren met en investeren in de technologie, om ervoor te zorgen dat de zorg ook in de komende jaren nog betaalbaar en effectief is.
