Vandaag mag ik 35 jaar oud worden. Wat een ongekend voorrecht. Nadat ik zelf op het randje van de dood heb gebalanceerd en de afgelopen jaren te veel mensen heb moeten begraven, zie ik elke dag dat ik opsta als een groot geschenk. Ik ben nog nooit zo fit geweest, heb een ontzettend ‘rijk’ leven en aan de stroom leuke uitdagingen lijkt maar geen einde te komen. De afgelopen jaren heb ik letterlijk en figuurlijk bergen beklommen. Ben ik oneindig veel hobbels op mijn levenspad tegengekomen, heb ik veel leergeld betaald en levenspunten behaald. Mijn top 35 levenslessen die mij hebben gebracht en gemaakt tot wat ik nu ben:

1.    “Focus on the journey, not the destination”

“It’s not about the light at the end of the tunnel. It’s the tunnel. Show up every day and enjoy the process”

Elk jaar werk ik pagina’s aan zakelijke en persoonlijke plannen uit, tot in detail. De grootste plannen worden nooit zoals gepland werkelijkheid, omdat er tijdens het proces altijd wel weer nieuwe denkrichtingen en (on-)mogelijkheden bijkomen. Enkel focussen op het eindpunt, levert vaak teleurstelling op. Focussen op het proces er naar toe geeft heel veel meer voldoening.

“Success is a process, and processes are based on action”

2.    Kikkers eten

Een van de eerste dingen die je leert in het Amerikaanse leger, is het opmaken van jouw eigen bed. Een kleine moeite, maar de garantie dat het eerste wat je op een dag doet is positief. Ik heb op deze manier een hele ochtend routine opgetuigd, die ik vrijwel elke morgen afloop als ik rond 5 uur op sta. Naast het opmaken van het bed en het schrijven van een ‘gratefulness journal’ (om positief de dag in te luiden), zit daar ook altijd het ‘kikker eten’ bij; dat waar ik het meest tegen op zie en/of het minst zin in heb die dag, doe ik voordat ik ga sporten.

3.    De beste beslissing ooit

Inmiddels heb ik drie bergen beklommen; Kilimanjaro, Mont Blanc en de Mount Everest (tot Meru) en staat aan het einde van dit jaar de Aconcaqua op de planning. Tijdens de beklimming van de eerste twee bergen, ben ik een paar maanden ‘droog’ gegaan; heb ik geen druppel alcohol gedronken. Na ongeveer 1,5 maand merk je wat dit met het lichaam en vooral de hersenen doen. Dit heeft mij zo verbaasd, dat ik 5 jaar geleden volledig ben gestopt met alcohol drinken. Ik ben nog nooit zo scherp, creatief, fit en gelukkig geweest.

4.    Het PROUDest moment

Een van de mooiste momenten in mijn leven, was toen ik een paar jaar geleden uit de kast kwam. Vrienden die ik daarmee dacht te verliezen, gaven juist aan dat ze mij nog meer waren gaan waarderen, omdat ik eindelijk mijn masker afzette. Helaas heeft het mij nog nooit een relatie opgeleverd, ik ben hier wel op de achtergrond meer mee bezig geraakt, omdat ik nog te veel mensen met dezelfde vraag zie worstelen, waar ik zelf ook mee heb gezeten. Als ik zaken signaleer, dan maak ik dit op een subtiele manier bespreekbaar.

Want ik zie helaas nog te veel mensen, door het masker altijd op te houden, de negatieve effecten ervaren die het heeft op de kwaliteit van leven en heb hier zelfs ook al vroegtijdig aan verloren.

5.    The Serendipity Mindset

Een van de meest bijzondere mensen die ik ken en met wie ik al jaren in het Sandbox Netwerk mag zitten, Christian Busch, schreef een prachtig boek ‘The Serendipity Mindset’. Hij deed hiervoor jarenlang onderzoek naar serendipiteit. Veel van de mooiste gebeurtenissen in mijn leven zijn op deze manier ontstaan. Ja, een stukje puur geluk, maar ook zeker het zien en leggen van verbanden en daarna ook doorpakken. Het boek is echt een aanrader, voor wie ook een dergelijke mindset wilt hebben! Als ik terugkijk in mijn eigen leven, dan zie ik dat de gaafste gebeurtenissen ook zo tot stand zijn gekomen.

6.    Your resume is just a record.

Hoe ouder je wordt, hoe meer je beseft dat je CV echt niks meer is dan een rapport. Ik zie veel mensen bezig met maximaal posities en ervaringen te verzamelen om echt een ‘winnend’ LinkedIn te krijgen. In plaats van het vullen van een ideaal CV, leef ik heel doelgericht en spendeer ik tijd aan activiteiten die bij aan behalen van mijn eigen levensdoelen bijdragen, in plaats van kekke functies te verzamelen als een soort ‘window dressing’.

7.    Van snackbar model naar superfocus

Deep thinking is iets wat vooral als ondernemer en in creatieve processen, ontzettend waardevol is. Echt in een ‘flow’ komen van gedachten en werken. Dat krijg je nooit, als de telefoon en emailmeldingen op het computer scherm aan staan. Ik zet dan ook bijna elke dag een dagdeel beide uit, om echt volledig te kunnen focussen. Niet meer steeds gelijk als een snackbar medewerker of brandweerman (die vaak ter dienste van de beller) gelijk aan het werk gaan. Daar moeten sommige mensen aan wennen, maar het heeft mij weer de volle controle over mijn eigen agenda gegeven.

8.    “Good medicine always tastes bitter”

Soms zijn de korte termijn offers gewoon nodig, voor lange termijn winst.

9.    Don’t sweat the small stuff

Cliché term, maar het is zo waar. We besteden veel te veel mentale energie aan ons zorgen maken over de kleine dingen. We kunnen onze gedachten van ons laten afdwalen en uiteindelijk denken aan het ‘worst case scenario’.

Ik probeer zaken dan ook altijd in perspectief te zien. Kijk naar het grotere plaatje. Wat voor impact heeft dit nu echt en ga ik dat over een maand nog steeds merken? En over een jaar?

10. De grootste rijkdom…

…is om regelmatig en ook soms voor langere tijd offline te gaan. We zijn tijdens corona gemiddeld een uur per dag meer op onze telefoon gaan kijken, inmiddels gemiddeld 4 uur per dag. Telefoons kunnen zo verslavend zijn en ik merk dat het steeds gewoner wordt, om constant maar online en bereikbaar te zijn. Ik probeer om 18.00 en op zondag mijn telefoon uit en weg te leggen, heb alle notificaties uitstaan en zet ook regelmatig een week op vakantie mijn telefoon uit. Het is een van de 7 typen rust, die prachtig in deze TED blog beschreven staat.

“In an age of acceleration, nothing can be more exhilarating than going slow. And in an age of distraction, nothing is so luxurious as paying attention. And in an age of constant movement, nothing is so urgent as sitting still.” ― Pico Iyer

11. High performance

Veel mensen denken dat er iets met je aan de hand is, als je werkt met een coach. Alle succesvolle mensen die ik ken, hebben echter een klankbord. Iemand die een spiegel voorhoudt, vervelende vragen stelt en op de juiste momenten een mogelijk nieuw pad uitstippelt. Paul Rulkens is al jaren op die manier mijn ‘high performance mastermind’. Er zijn weinig mensen die zo’n waanzinnig warme aanbeveling van mij krijgen om mee te werken, als Paul.

12. Remember that if plan A fails there are 25 more letters in the alphabet

Honderden ideeën en plannen zijn inmiddels de revue gepasseerd. Sommigen heb ik na een week al opgegeven, aan anderen heb ik twee jaar -uiteindelijk zonder succes- gewerkt.

13. There is only one way to avoid criticism: do nothing, say nothing and be nothing

Er zijn altijd mensen zijn die kritiek hebben. Soms ook zelfs mijn beste vrienden, die het beste met mij voor hebben. Om dit te voorkomen, kan je natuurlijk veel zaken laten, niks zeggen of doen. Maar dat is echt het laatste wat ik wil. Ik ontvang de meeste kritiek dan ook met open armen. Veel kritiek heeft mij namelijk gesterkt, een betere persoon gemaakt en veel nieuwe inzichten gegeven.

14. Am I hunting antelope or field mice?

Een prachtige vraag van Newt Gingrich in het boek “Buck Up, Suck Up . . . and Come Back When You Foul Up: 12 Winning Secrets from the War Room”. Een leeuw kan makkelijk muizen vangen en eten, maar die geven netto veel te weinig energie, in vergelijking met de moeite die het kost om ze te vangen. Een antilope kost dan wel meer energie en kracht om te vangen en eten, maar ze voeden wel gelijk de leeuw en de familie goed. Een leeuw kan zelfs zijn hele leven eten van antilopen. Een goede vraag, om regelmatig te stellen aan het begin van een week of het einde van een dag; Am I hunting antelope or field mice?

15. “We are all bees of the same hive”

Ik zie de wereld echt als een ecosysteem. Daar kan je veel uithalen, maar moet je ook echt net zoveel instoppen om het ecosysteem draaiende te houden. Daarom doe ik al sinds mijn middelbare school vrijwilligerswerk en probeer ik ook op veel andere vlakken te kijken of ik iets kan doen voor de ‘common good’. Het geeft me niet alleen een goed gevoel, maar vaak ook heel veel nieuwe inzichten, die ik niet tijdens mijn werk krijg.

“Giving is all we have”

16.  Memories, not things

Het was tijdens corona niet makkelijk om te doen, maar normaal gezien spendeer ik mijn geld voornamelijk aan belevenissen, zoals reizen, uit eten gaan en feesten, in plaats van groot wonen, dure horloges en andere materialistische zaken. Zoals mijn moeder eens zei; ‘ze kunnen alles van je afpakken, behalve je herinneringen’. Vaak ben ik al snel op materialistische dingen uitgekeken, terwijl ik nog jaren nadien, trots kan vertellen over herinneringen.

17. Be nice to people on your way up…

…you’ll meet them on your way down. Een wijze les, die ik de afgelopen jaren heb geleerd in vele functies die ik heb mogen bekleden. De meeste mensen zullen niet echt ‘naar beneden’ gaan, maar mijn les hier is echt om constant nederig te zijn. Ik ben vaak helemaal onderaan de ladder begonnen en besef steeds meer, wat voor impact het zou hebben gehad, als de mensen boven mij op de ladder, vriendelijker waren geweest.

18. Receive without pride, let go without attachment

Een prachtige quote van Romeinse staatsman Cato, die ik vaak toepas. Niet de kleine dingen van de dag persoonlijk opvatten, net als beloningen en erkenningen. Stijgen en dalen, zeges en mislukkingen, winnen en verliezen zeggen niets over jou als persoon. Alleen jouw gedrag doet dat.

19. Ik ben niet iedereens ‘cup of tea’

Sinds ik mijn laatste masker heb afgedaan, door uit de kast te komen, ben ik altijd lekker mezelf. Uiteraard pas ik me aan situaties aan, maar dit heeft verder geen impact op wat ik doe, denk of zeg. Niet iedereen vindt mij daardoor aardig, maar dat doet niks af aan mijn waarde. Uiteindelijk is het ook niet altijd gemakkelijk om de waarheid te accepteren, hoef ik niet met iedereen vrienden te zijn en kan ik ook genoeg mensen niet zien. “If you want to make progress on the things that matter most, you need to decide who you’re going to disappoint. It’s inevitable”

20. No is also an answer

Er zijn genoeg mensen die altijd handig gebruik of zelfs misbruik maken, van de goedwillendheid van anderen. Helaas heb ik dit ook al te vaak aan den lijve ondervonden. Ik ben wat dat betreft ook echt gedraaid van “iedereen pleasen” naar “if it’s not a hell yes, it’s a no”. Regelmatig zeg ik nee tegen zakenkansen, spreekbeurten en andere uitnodigingen. Het geeft me echt een geweldige rust, om te focussen op een aantal belangrijke dingen. Zoals Warren Buffet het zo mooi zegt “The difference between successful people and really successful people is that really successful people say no to almost everything”

21. De meeste noodgevallen zijn dat niet.

We verwarren vaak de prioriteiten van anderen met die van onszelf. Technologie heeft de zogenaamde noodgevallen van alle anderen in onze inboxen gebracht. Maar alleen omdat iets belangrijk is voor iemand anders, wil dat nog niet zeggen dat het dringend voor jou moet zijn. Slechts een handvol noodgevallen die ik op jaarbasis binnenkrijg, zijn dat het ook echt.  

22. Clear is kind. Unclear is unkind.

Deze prachtige quote van een van de best bekeken TED talks, die van Brené Brown, heeft mij veel aan het denken gezet. Ik ben het er ook volledig mee eens.  Hij daagt me uit om de harde, moeilijke gesprekken met mezelf te voeren en houdt me echt eerlijk. Duidelijk zijn, heeft me op de lange termijn al veel tijd en pijn bespaard. Ook naar anderen.

23. Behind every child who believes in himself, is a parent who believed first

Mijn ouders zijn er altijd voor mij geweest, ook in de donkerste dagen van mijn leven. Daarnaast hebben ze mij nu al drie keer van de dood gered, waarvan de laatste een paar jaar geleden, toen ik zelf dacht een griepje te hebben… maar mijn ouders mij semi-verplicht uit bed hebben getild en naar een ziekenhuis hebben gebracht. Volgens de cardioloog zou ik een dag later dood zijn gegaan, aan een ernstig hartvirus. Veel levenslessen die ik de afgelopen 35 jaar heb geleerd van mijn ouders, pas ik nog dagelijks toe in mijn leven. Ook al hoef ik geen kinderen, toen ik recent peetoom werd, gaf dat wel een bijzonder gevoel en werd ik er weer goed aan herinnerd, wat voor geweldig impact ouders hebben op kinderen. Het hele leven lang.

24. Van uitstellen naar inplannen

De meest recente bijna-dood-ervaring 5 jaar geleden, heeft mij op verschillende vlakken positief veranderd en heel anders doen leven. Vooral, nu ik de afgelopen jaren te veel bekenden van mijn eigen leeftijd en jonger heb zien overlijden aan de meest onverwachte oorzaken, ben ik minder gaan uitstellen en heb ik veel meer de Spaanse mentaliteit aangenomen van het ‘nu leven’. Niet wachten tot het pensioen of een andere reden om iets later te doen, echt bij alles kijken of het niet gelijk of op korte termijn kan. Van reizen tot andere belevenissen. Opleidingen tot het opzetten van nieuwe concepten. Want misschien komt er wel nooit een ‘later’. Mensen hebben vaak een excuus waarom iets niet kan, ik zoek gewoon naar mogelijkheden om iets wel mogelijk te maken, wat vaak veel gemakkelijker gaat dan gedacht.

25. Never stop learning

Ook al ben ik ontzettend blij dat ik mijn academische studie heb afgerond en had ik mijzelf beloofd nooit meer naar de schoolbanken terug te keren, ik blijf nieuwsgierig en sta altijd open om te leren. Ik neem mezelf voor, om echt elk jaar iets nieuws te leren, wat niet met mijn werk te maken heeft. Duiken, technisch klimmen, boksen…het is echt ontzettend leuk om de hersenen voor iets totaal nieuws te gebruiken. Het houdt me fris en fruitig. Als het grotere uitdagingen zijn, dan probeer ik het in zoveel mogelijk kleine brokjes per dag of week in te plannen. Dat maakt het een stuk behapbaarder. Een elke dag 1% beter in iets worden, betekent is uiteindelijk na een jaar meer dan 3x zo goed in iets zijn.

26. Toxic bij de trash

Ik ben doorlopend bezig, om ‘toxic people’ uit mijn leven te verbannen. Dat zijn niet mensen die iets vervelends meemaken en daarover hun hart uitstorten, die ontvang ik altijd met open armen. Het zijn wel de mensen die doorlopend mij afleiden van positieve en productieve gewoonten. Na dit na een paar jaar consequent gedaan te hebben, merk ik wat voor waanzinnige positiviteit en rust dit geeft qua mindset.

27.  Mapping the minefield

Dit is een oefening die ik altijd tijdens mijn TalkLikeTED trainingen meegeef, en zelf bij veel zaken gebruik omdat het me veel rust geeft. Bij een uitdagend project, het geven van een keynote of iets anders wat stress veroorzaakt, helpt het geweldig om van te voren drie kolommen naast elkaar te tekenen. In de eerste kolom bedenk je alles wat fout kan gaan, de tweede hoe je dit kan voorkomen en in de derde wat je kan doen om het effect te mitigeren als het gebeurt. Van tevoren dit rustig uitwerken en voorbereiden, geeft op het moment suprême altijd ontzettend veel rust.

28. “Discard your misperceptions. Stop being jerked like a puppet”

Een prachtige quote uit het dagboek van de Romeinse keizer Marcus Aurelius. Vooral in zware tijden is hij goed om er bij te pakken tijdens het kritische denken; echt jezelf qua denken te beperken tot het heden. Tot op de bodem kritisch kijken wat er gebeurt – met mezelf, met anderen en dit zo ver als mogelijk op te splitsen in effecten en oorzaken. Op basis hiervan een actieplan te maken en aanpassen als de situatie verandert. Het geeft ontzettend veel helderheid om werkbare, bruikbare en tastbare stappen te maken. Focus op de eigen fouten, niet die van andere mensen, zoals Aurelius het zo mooi verwoordde met “Other people’s mistakes? Leave them to their makers.”

29. “Je bent een sukkel als je het druk hebt”

Een kop van de Volkskrant, 8 jaar geleden. We staan om allerlei redenen, steeds langer ‘aan’ en als ik mensen hoor vertellen dat ze ‘druk’ zijn, dan komt dat veelal met trots, in plaats van schaamte. Het gaat in mijn optiek niet om druk te zijn, maar om prioriteiten goed kunnen stellen. Voor mij is dat een gezond lichaam en regelmatig quality time met vrienden en familie. Ook al heb ik constant wel veel leuke dingen te doen, ik sport elke morgen en spendeer 10% van mijn wekelijkse agenda aan quality time. Daar komt zelden iets tussen. Twee zaken die daar heel erg bij helpen; het boek ‘Atomic Habits’ van James Clear, over hoe je goede gewoontes aanleert en het tegenovergesteld kan doen met slechte. Met concepten van ‘habit stacking’ tot ‘Temptation bundling’. Ook timeboxing werkt voor mij geweldig; vaste tijdsloten inplannen voor bepaalde activiteiten. Zo heb ik het onnodig gescroll op mijn telefoon met twee-derde laten afnemen en heb ik in de bespaarde tijd alweer bijna een nieuw boek geschreven.

30.  Why we sleep

Vorig jaar ben ik na een ellendig lange (meer dan 1 jaar) omzwerving in de medische wereld, gediagnosticeerd met slaapapneu, met 18 ademstops per uur. Het heeft een lange tijd er voor gezorgd, dat ik nooit in diepe slaap kon komen, wat lichamelijk en geestelijk echt een hel is geweest, omdat ik altijd moe was en op het laatst allerlei organen niet meer goed werkten. Inmiddels heb ik en MRA-bitje en slaap ik als een roosje, maar heb mij de afgelopen tijd ook excessief beziggehouden met de ‘why’ van slapen en hoe dit zo geoptimaliseerd mogelijk te doen. Het boek ‘Why we sleep’ en alle onderzoeken daaromheen, waren echt een eyeopener. Bill Gates zei dan ook ‘if you only read one book in your life, read this one’. Niet alleen de verregaande effecten van slecht slapen op het werk, autorijden (er gaan meer mensen dood aan slapen achter het stuur dan aan alcohol) en lichaam, maar ook wat de grootste oorzaken zijn van slecht slapen. Met stip op plek 1 & 2 staan een paar uur voor het slapen gaan nog op de telefoon kijken (ook al staat deze op blauw licht filter) en stress. Door de telefoon en laptop om 1800 uit te zetten en kort een nabeschouwing van de dag te schrijven en te mediteren voor het slapen, heb ik vrijwel geen enkele ochtend meer, waarop ik niet topfit uit bed kom. Iets wat duidelijk een dag kan maken of breken.

31.  Your life will change when you realize how temporary every moment is.

Een quote die mij door donkere dagen heen helpt, maar ook echt maximaal laat genieten van de dagen waar alles door het dak gaat.

32.  “Whenever you find yourself on the side of the majority, it is time to pause and reflect”

Ook een geweldige quote van Mark Twain, die ik vaak als herinnering gebruik. Niet de menigte standaard te volgen, zonder zelf goed na te denken. Niet alleen iets kiezen omdat de meerderheid van de mensen dat doet. Ieder mens is anders, iedereen heeft andere perspectieven. Ik schaam me ook echt niet meer om als enige een mening te geven, die soms volledig indruist tegen de algemene consensus. Daardoor maak ik niet altijd vrienden, maar zorgt het er wel voor, dat het niet nog lang aan mij knaagt dat ik niet mijn mond heb opengetrokken.

“It never ceases to amaze me: we all love ourselves more than other people, but care more about their opinion than our own.” – Marcus Aurelius

33. Focus and simplicity. Once you get there you can move mountains.

Een les van Steve Jobs, die ook een van mijn mantra’s is geworden; focus en eenvoud. Eenvoudig kan moeilijker zijn dan complex: je moet hard werken om je denken helder te krijgen om het eenvoudig te maken. Maar het is het uiteindelijk waard, want als je er eenmaal bent, kun je bergen werk verzetten.

34. Van gepest naar geprezen

Aan het einde van mijn basisschool, ben ik na mijn verhuizing van de grote stad naar een klein dorp, de laatste jaren ontzettend gepest en had ik ook geen vrienden. Iets wat mij gelukkig op een positieve manier heeft gevormd voor de rest van mijn leven. Maar ik zie in mijn dagelijkse werkzaamheden helaas nog te vaak op de werkvloer voorkomt. Vaak ook zonder dat mensen echt doorhebben wat voor effect een uitspraak of manier van omgang kan hebben op een persoon. Vooral, als je zelf nooit bent gepest. Terwijl inmiddels 26% van de werkzame bevolking aangeeft, wel eens te maken heeft met treiteren, roddelen, uitlachen of ander vervelend gedrag op het werk. Iets, om eens goed bij stil te staan.  

35. Make it great. Make it big. Make it work. Make it simple. Make it happen. Make it important. Make it powerful. Make it soar. Make it awesome. Make it unforgettable. Make it proud. Make it creative. Make it better. Make it last. Make it inspiring. Make it brilliant.