Ons vertrouwen is kwijt. Hoe krijgen we dit weer terug: Namaakeieren en -garnalen, zand wat als peper wordt verkocht en gekleurd suikerwater als appelsap. De schandalen rondom voedselfraude worden steeds bizarder, soms volledige producten, soms gedeeltelijk. Zo heeft onderzoek uitgewezen dat 43% van de Amerikaanse zalm verkeerd gelabeld is, 70% van de ‘Italian Extra Virgin’ olijfolie dat helemaal niet is,  en dat de kip bij de Subway maar uit 50% kippenvlees bestaat.  Alleen al in China werden er meer dan een half miljoen veiligheidsschendingen ontdekt en wereldwijd overleden volgens de World Health Organization (WHO) afgelopen jaar bijna 500.000 mensen hieraan.

Ook in Nederland worden we telkens wordt ons vertrouwen steeds weer beschadigd, door de ‘paardebiefstukken’ en constante stroom onthullingen door programma als de Keuringsdienst van Waarde over ‘fake’ zoete aardappelpuree en honingdrop.

Het verbaasde mij dan ook niet, dat uit verschillende onderzoeken blijkt dat consumenten voedsel, haar producenten en verkopers niet meer vertrouwd. In Nederland wantrouwt volgens de FNLI meer dan 75% van de consumenten de dagelijkse maaltijd en haar ingrediënten en denkt dat 30% van de etiketten op eten niet klopt, om nog maar te zwijgen over de verschillende keurmerken zoals Fairtrade en Beterleven. Gecombineerd met het feit dat de consument steeds bewuster gaat leven, zorgt voor een steeds grotere druk op voedselproducenten om te zorgen voor meer openheid en transparantie.

Het zijn niet alleen voedselschandalen die zorgen voor veel doden, elk jaar groeit het aantal mensen dat sterft door neppe medicijnen wereldwijd helaas ook hard. Alleen al in Afrika becijferde de WHO dat 1 van de 10 verkochte medicijnen nep is, wat in het continent zorgt voor meer dan 100.000 doden per jaar. De industrie voor neppe producten heeft volgens de OESO wereldwijd inmiddels een omvang van 500 miljard en financierde onder andere de terroristische aanslagen in Madrid in 2014, die aan 191 mensen het leven kostte. De terroristische organisatie Al Qaeda heeft in zijn handleiding zelfs het verkopen van neppe producten aanbevolen om terreur cellen te financieren. De Europese Unie becijferde recent, dat 5% van de geïmporteerde producten, namaak is.

Vertrouwen is een van de belangrijkste onderdelen in onze maatschappij, die ervoor zorgt dat deze blijft functioneren. Het is de lijm die onze wereld bij elkaar houdt en het cement van de fundering, die relaties in stand houdt en waaruit bedrijven kunnen groeien en bloeien. Relaties tussen personen, maar ook met organisaties en overheden. Het zorgt ervoor, dat we ergens deel vanuit willen maken, ergens talent, tijd en moeite insteken en nét dat beetje meer doen. Ook al is het moeilijk te omschrijven, we voelen heel duidelijk als het weg is, met alle gevolgen van dien.

without trust we cannot stand

Transparency & Trust

Een van de hoofdredenen, waarom ik zo waanzinnig enthousiast ben over blockchain technologie, is omdat het voor een revolutie kan zorgen in toeleveringsketens en op vele vlakken de consument weer het vertrouwen terug kan geven door transparantie over de keten. Vertrouwen of het product echt is, of het de ingrediënten bevat die het belooft, maar ook door inzicht te geven waar het product vandaan komt en onder welke omstandigheden het is gemaakt. In Nederland doet Albert Heijn dat al met haar sinaasappelsap, Jumbo met de talapiafilet en Verstegen met haar nootmuskaat. Wereldwijd hebben vele bedrijven al hun producten op de blockchain gezet; Bitcanna (waar ik CEO ben) doet dit met cannabisproducten, Nike met haar schoenen (CryptoKicks), Louis Vuitton met haar tassen, Porsche met haar auto’s, DeBeers met diamanten en daarnaast zijn er verschillende startups die zaken als goud, medicijnen, kleding en wijn op de blockchain zetten. Volgens onderzoek van Juniper, kan dit alleen al de voedselindustrie $31 miljard besparen.  FOTO WIJN

“Blockchain: misschien wel de grootste technologische doorbraak sinds het internet”

Minister Kaag

Het gaat hier niet alleen om het puur laten verifiëren door de consument of het product echt is, volgens onderzoek van Capgemini doet 89% van de bedrijven dit vanwege de efficiency voordelen en bijbehorende kostenbesparingen, die Albert Heijn en Carrefour al publiekelijk maakte. De consument krijgt door de transparantie ook een goed beeld van de manier hoe het product is geproduceerd. Volgens de CMO van Unilever is dat niet alleen belangrijk om de duurzaamheid van het bedrijf en product in kaart te brengen, maar zijn consumenten ook veel sneller geneigd een product te kopen als voor hun het productieproces inzichtelijk is.

Het WWF maakt bijvoorbeeld door haar ‘bait to plate’ project, middels RIFD-chips, inzichtelijk of bepaalde tonijn duurzaam gevangen is of niet en supermarktketen Carrefour geeft een kijkje in het kippenhok. Als je voor het schap staat en je kiest voor biologisch kippenvlees, dan wil je ook zeker zijn dat dit het is, voor die hogere prijs, toch?

Zelf vind ik de mogelijkheid om ketens beter in kaart te brengen, vooral interessant omdat het verspilling van bijvoorbeeld voedsel prachtig tegen kan gaan. We gooien wereldwijd anno 2020 nog steeds één derde van ons voedsel weg en blockchain technologie zorgt met haar transparantie er inmiddels al voor dat dit sterk wordt verminderd. Ook op veel andere vlakken zorgt het er voor, dat consumenten weer vertrouwen krijgen. In overheden door het terugdringen van corruptie binnen verkiezingen en landeigenaarschap, in media door het tegengaan van ‘fake nieuws’ en verschillende andere zaken. De technologie zorgt zeker niet voor een oplossing op alle problemen op deze wereld, maar het is op verschillende vlakken wel bezig om een van de belangrijkste onderdelen van onze maatschappij weer terug te brengen; vertrouwen.