AI is nog geen must. Maar AI-geletterdheid? Die wel. Vanaf 2025 wordt het verplicht voor organisaties om ervoor te zorgen dat hun medewerkers AI op de juiste manier gebruiken.
Ik merk bij veel organisaties met wie ik aan AI mag werken, dat zij hier totaal nog niet van op de hoogte zijn, dan wel mee aan de slag zijn gegaan. 

Wat betekent ‘AI geletterdheid’ in de praktijk? Moet je iedereen een AI-opleiding laten volgen? Moet de receptioniste hetzelfde weten als een data-analist? 


AI-geletterdheid betekent dat je begrijpt hoe AI werkt, wat de risico’s zijn en hoe je het verantwoord gebruikt. Niet iedereen hoeft een AI-engineer te zijn, maar wél op zijn of haar eigen niveau de juiste kennis hebben.

Een marketeer die AI gebruikt voor advertentiecampagnes, moet weten hoe AI besluit wie welke advertenties ziet. Een HR-manager die AI gebruikt voor sollicitaties, moet begrijpen hoe bias in algoritmes kan leiden tot discriminatie. En een IT’er die AI-systemen beheert? Die moet snappen hoe ze werken, maar ook wat de juridische en ethische kaders zijn.


Kort gezegd: iedereen die met AI werkt, moet snappen wat hij of zij doet – en wat de gevolgen kunnen zijn.

Waarom wordt AI-geletterdheid verplicht?
De Europese AI Act stelt dat bedrijven moeten zorgen voor een ‘toereikend niveau’ van AI-geletterdheid bij hun medewerkers. Dit is geen bureaucratische regel, maar een manier om risico’s te beperken en AI verantwoord in te zetten.

Fouten in AI-gebruik kunnen leiden tot:
❌ Discriminatie bij werving en selectie
❌ Foute beslissingen op basis van AI-data
❌ Datalekken en privacyproblemen
❌ Gebrek aan controle over AI-systemen

Wie AI slim wil gebruiken, moet weten hoe het werkt. AI-geletterdheid helpt bedrijven innovatiever, veiliger en efficiënter te werken – en voorkomt boetes en reputatieschade.

Hoe implementeer je AI-geletterdheid in jouw organisatie?

Ik gebruik zelf als ik met organisaties hier aan werk, deze vier stappen.

1️⃣ Inventariseren – Wat gebruik je al?
Breng in kaart welke AI-tools en systemen binnen je organisatie worden gebruikt. Van geavanceerde AI-modellen tot simpele chatbots. Vraag je af:

  • Wie gebruikt deze AI-tools?
  • Waarvoor worden ze ingezet?
  • Wat zijn de mogelijke risico’s?
  • Hoe afhankelijk zijn we van AI?

2️⃣ Doelen stellen – Wie moet wat weten?
Niet iedereen hoeft hetzelfde te leren. Bepaal per functie welke AI-kennis nodig is. Denk aan:

  • Basiskennis AI voor iedereen
  • Geavanceerde training voor IT & data-teams
  • Ethische en juridische kennis voor HR en management
  • Praktische AI-tools en toepassingen per afdeling

3️⃣ Uitvoeren – Hoe zorg je voor AI-geletterdheid?
Maak AI-geletterdheid onderdeel van je bedrijfsstrategie:

  • Organiseer interne trainingen en workshops
  • Zorg voor certificeringen en e-learningmodules
  • Laat externe experts AI-geletterdheidssessies geven
  • Stel een AI-officer aan die toezicht houdt op AI-gebruik

Belangrijk: AI-geletterdheid is geen statisch doel. AI ontwikkelt zich razendsnel, dus zorg dat je trainingen en kennisupdates regelmatig vernieuwt.

4️⃣ Evalueren – Blijven verbeteren
AI-geletterdheid is een continu proces. Zorg voor een cyclus van:

  • Regelmatige kennischecks en updates
  • Feedback van medewerkers over AI-tools
  • Een AI-beleid dat meegroeit met de technologie
  • Periodieke audits om te zien of iedereen nog op niveau is

AI verandert, en jouw organisatie moet meebewegen. Door AI-geletterdheid te monitoren en te blijven verbeteren, blijf je future-proof.

Wat als je dit niet regelt?
Vanaf augustus 2025 kan de Autoriteit Persoonsgegevens AI-geletterdheid meenemen in handhavingsbesluiten. Dat betekent: als jouw bedrijf AI verkeerd gebruikt en dat leidt tot fouten of datalekken, kun je een boete of andere sancties verwachten. Geen actie ondernemen is dus een groot risico.