4 tips om strategisch scherper te snuffelen: De afgelopen tijd heb ik veel bedrijven en overheden mogen bijpraten over de impact en mogelijkheden van blockchain en wordt vaak door mensen gebeld met de vraag; hoe kan ik er mee beginnen? Een korte samenvatting met mijn belangrijkste tips.
Een volle zaal, een prachtig programma qua sprekers en een enthousiast team, waren een geweldige voedingsbodem voor een mooi begin van ons TEDx event een paar jaar geleden.
Doordat we onze gasten gratis naar binnen lieten en partners op dat moment ook nog niet in de rij stonden om te sponsoren, was er creatief gekeken naar hoe wij het event zo veel mogelijk ‘inkind’ konden regelen. Voor het afspelen van de presentaties hadden we dan ook geen ingehuurde professionele techniek, maar een paar enthousiastelingen die tijdens de doorloop ons helemaal hadden overtuigd van hun kennis, om de presentaties van de sprekers vlekkeloos op het scherm te laten krijgen. Het moment van de waarheid, de start van de eerste presentatie, begon Windows zichzelf te updaten. Een proces wat we niet konden stoppen en wat volgens het scherm 17 minuten zou duren. De zaal kon er in beginsel om lachen, de host die na 10 minuten door zijn grapjes heen was niet. Uiteraard stonden de presentaties op deze enkele laptop en konden we dus wachten totdat ome Microsoft klaar was. Het waren lange minuten.
Zoals ik al tijdens mijn vakken IT Projectmanagement aan de Universiteit leerde, computers en IT-systemen gaan soms volledig hun eigen weg. Nu was dit op ons TEDx event na een dik kwartier en met een goed gemutst publiek, later vooral een grappige anekdote, voor veel organisaties kan IT-falen desastreus zijn. Het zijn niet alleen overheden zoals de Belastingdienst, Defensie en Rechtspraak en bedrijven als LIDL die vele honderden miljoenen euro’s kunnen afschrijven vanwege een mislukte IT-implementatie, het vliegveld van Los Angeles en vluchten van Delta hebben al eens langere tijd stilgelegen vanwege een ‘bug’ en er is zelfs het Duitse basketbalteam Paderborn Baskets gedegradeerd naar een lagere klasse, nadat hun laptop met het scoreboard niet goed functioneerde.
Bij de nieuwere technologieën zien je niet alleen een veel lagere slagingskans op gebied van succesvolle implementaties. Door de hype die eromheen hangt, zie je ook veel bedrijven die, in plaats van te kijken of een bestaand probleem er mee kan worden opgelost, een probleem gaan zoeken (of zelfs creëren) om maar met de technologie aan de slag te kunnen gaan. Een totaal verkeerde volgorde, die soms ook nog eens is gedreven door mogelijke PR.
Zelf ben ik al jarenlang bovengemiddeld enthousiast over blockchain technologie, maar zie door het vele spreken erover en trainen erin, veel ‘ruis’ rondom de hype die het met zich mee brengt binnen organisaties.
Dagelijks komen er nieuwe succesverhalen in het nieuws, van organisaties die middels de technologie succesvol hebben toegepast. Van directe winst in een efficiënter werkende supplychain, zoals die van reisorganisatie TUI en Carrefour en goedkopere geldtransacties in ontwikkelingslanden, tot volledig nieuwe oplossingen zoals de recent geïntroduceerde ‘global digital currency’ van Facebook: Libra. Net als bij startups, staan daar wel 90% van de projecten tegenover, die failliet gaan of mislukken. Misconcepties over de (on-)mogelijkheden van de technologie, maar ook het missen van een concrete businesscase of het simpelweg missen van de benodigde basiskennis ervan, die nodig is voor een succesvolle implementatie. Volgens de bekende ‘hypecycle’ van Gartner zitten we nog midden in de ‘experimenteerfase’, waarin gewoonlijk veel geld wordt verloren aan het snuffelen. Hoe kan je als bedrijf strategisch scherper snuffelen op gebied van blockchain? Mijn 4 tips
- Begin met educatie
Door het steeds vaker uit mijn ‘filter bubbel’ te treden, merk ik dat de algemene kennis over blockchain bij veel professionals en organisaties, zeer matig tot nihil is. Het wordt vaak nog steeds hetzelfde gezien als Bitcoin en verder dan een sporadische opmerking over het klimaat, komen de meeste mensen niet. Om überhaupt een discussie op te starten over het mogelijk integreren en gebruiken van de technologie, is educatie ontzettend belangrijk. De basisprincipes leren van de technologie, waar het écht impact kan maken en waar dit het al bewezen heeft gedaan. Maar ook waar de onmogelijkheden zitten en welke uitdagingen momenteel aan wordt gewerkt.
Het is onbegonnen werk om direct alle kanten en toepassingen van blockchain te begrijpen en te doorzien. De technologie wordt momenteel in sneltreinvaart ontwikkeld en er zijn bijna dagelijks nieuwe ontwikkelingen, van verbeteringen in de schaalbaarheid, snelheid en veiligheid tot compleet nieuwe uitvindingen. Gelukkig zijn er genoeg materialen beschikbaar, om een goede introductie te krijgen.
- Er zijn een paar hele goede TED talks, die een luchtige introductie geven op een aantal verschillende vlakken, zoals impact op onze economie en manier van samenwerken. Hier staat mijn top 7.
- Er zijn verschillende goede boeken geschreven. Om de opkomst van de technologie en cryptovaluta beter te beschrijven, kan ik het boek ‘The Age of Cryptocurrency’ van Michael Casey aanraden. Om de technologie zelf in de basis te begrijpen, kan ik het boek ‘Blockchain Basics’ van Daniel Drescher aanraden.
- Er zijn verschillende goede onlinecursussen beschikbaar, om dieper de materie in te gaan en te kijken naar praktische oplossingen voor in het bedrijf, een scherpe businesscase op te zetten en zelfs een eigen blockchain te ontwikkelen.
- Er zijn onwijs veel goede instructievideo’s op Youtube, waarin specifieke elementen van de technologie, de impact etc. heel praktisch en duidelijk worden uitgelegd, door bijvoorbeeld een animatie of een vraaggesprek. Mijn favoriete kanalen zijn die van blockchain legendes Andreas Antopolous en Jimmy Song.
2. Heb ik het echt nodig?
Een vaak gehoorde klacht binnen organisaties, is dat een leidinggevende iets over blockchain heeft gehoord en het zo neerlegt bij de medewerkers onder het mom van ‘succes er mee’. Blockchain is qua technologie begonnen als een decentrale database, wat erg handig kan zijn voor ecosystemen, waar meerdere partijen bij betrokken zijn die elkaar niet (volledig) vertrouwen en/of waar het niet mogelijk is om slechts één partij aan te wijzen als een onafhankelijke autoriteit. Ik spreek vaak nog bedrijven, die na een simpele check van de verschillende flowcharts die OV Software prachtig heeft weergegeven in dit overzicht.
3. Start with why
De kennis bijgespijkerd en op basis van de bovenstaande flowchart nog steeds enthousiast om de volgende stap te gaan zetten met een mogelijke blockchain implementatie? Ik zie helaas nog steeds te veel organisaties die lukraak beginnen met het experimenteren, zonder eerst eens stil te hebben gestaan bij de bekende ‘why’. Eerst een stap terug doen en een aantal cruciale vragen te behandelen, die een mogelijk traject alleen maar gaan versterken en versnellen. Waarom willen we eigenlijk blockchain gebruiken? Welke problemen gaan we er mee oplossen, die we niet met een andere technologie kunnen oplossen? Welke nadelen en obstakels zien we nu al? Kan en mag het juridisch wel, in lijn met bijv. de GDPR? Zijn er internationaal al werkende oplossingen op de markt of bedrijven die eenzelfde implementatie hebben ondergaan? Gaan we zelf iets ontwikkelen, gaan we een werkende toepassing implementeren of gaan we bijv. ons aansluiten bij een consortium. Waar ligt de concrete noodzaak; het efficiënter inrichten van processen, beter samenwerken met ketenpartners of iets anders? Waar gaat de weerstand komen vanuit de organisatie en daarbuiten en waarom?
4.Start small, act fast
Gewapend met een goed plan, een doos enthousiasme en een aantal enthousiaste en kundige ambassadeurs, kijken naar het opstellen van een concreet uitvoeringsplan en de daaruit voorkomende acties. Met grote budgetten, staan bij blockchain consultancy ’s zoals Deloitte en IBM (die overigens veel goede content op hun site over dit onderwerp hebben) de deuren wagenwijd open voor hulp, maar bij de meeste organisaties waar ik de afgelopen tijd op de koffie was, was dat verre van het geval. Het laten ontwikkelen van een maatapplicatie kost ontzettend veel geld, vooral omdat ‘blockchain developer’ momenteel de meest gezochte professional is. Het zelf aanleren van een blockchain codeertaal, zoals Solidity, gaat velen ook een stap te ver, dus wordt er meestal gekeken naar bestaande en beproefde oplossingen. Elke dag komen er weer nieuwe bij, die succesvol worden getest en beschikbaar (al dan niet tegen betaling) worden gesteld aan andere partijen, al dan niet met een zogenaamde ‘white label’ mogelijkheid. Bij verschillende integraties merkte ik dat de aanbiedende partijen vaak baat hebben bij mooie ‘use-cases’ daardoor bereid zijn om goede support bij de haalbaarheidsscan, mogelijke implementatie en het verdere gebruik ervan te bieden.
Conclusie
Elke dag dat ik mag werken met de technologie, word ik enthousiaster over de waanzinnige mogelijkheden die er steeds weer bijkomen en de impact die het al heeft. We moeten wel nuchter blijven; het is echt niet het wondermiddel voor alle problemen op onze aarde. Er wordt nog volop ontwikkeld, gaat nog genoeg fout hierbij en naast de succesverhalen, komen er ook genoeg tekortkomingen en mankementen aan het licht. Het experimenteren er mee kan dan ook grote risico’s en kosten met zich mee brengen. Amazon oprichter Jeff Bezos verwoorden het echter heel mooi: “Our success at Amazon is a function of how many experiments we do per year, per month, per week, per day.”
Jan Scheele is CEO van International Blockchain Solutions en CEO van Blockformer Global. Hij is sinds 2015 actief in de blockchain industrie en schrijft, traint en spreekt regelmatig over blockchain en cryptovaluta in binnen- en buitenland. Daarnaast is hij momenteel bezig met het schrijven van een boek over de wereldwijde impact van de technologie.